• Data: 2024-10-13 • Autor: Katarzyna Bereda
Mam z mężem wspólność majątkową. Mąż kilka lat temu bez mojej wiedzy kupił mieszkanie na firmę (prywatny gabinet lekarski). Czy to mieszkanie jest naszą wspólną własnością?
Odpowiedź na niniejsze pytanie zależy przede wszystkim od tego, czy działalność gospodarcza męża powstała w trakcie trwania wspólności małżeńskiej. Jednak po wskazanym opisie rozumiem, iż działalność gospodarcza została założona w trakcie trwania wspólności majątkowej, ze środków stanowiących majątek wspólny małżonków, a nie np. majątek odrębny byłego męża. Należy bowiem podnieść, iż to, z jakiego majątku pochodził nakład na działalność, jest bardzo istotne, albowiem wpłynie na ewentualny podział majątku.
Z uwagi na powyższe, a także przedstawiony opis, rozumiem jednak, iż działalność powstała ze środków stanowiących majątek wspólny małżonków. Z uwagi na to wchodzi ono w całości do majątku wspólnego i podlega podziałowi. Nie ma przy tym znaczenia, kto pracował w niniejszej działalności. Należy także podnieść, iż w trakcie trwania wspólności wszelkie dochody wypracowane w przedmiotowej działalności, stanowią majątek wspólny, który podlega podziałowi, a więc także zakupiona nieruchomość – warunkiem jest jednak, aby majątek, z którego została opłacona nieruchomość, pochodził z majątku wspólnego, jak wskazałam wyżej.
Z uwagi na powyższe – do momentu prawomocnego uzyskania rozwodu – wszystkie dochody z prowadzonej działalności, środki trwałe nabyte do tego momentu oraz inne pasywa i aktywa będą należały do majątku wspólnego i będą podlegały równemu podziałowi. Należy bowiem podnieść, iż wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków stają się składnikiem majątku wspólnego dopiero z chwilą ich pobrania. Wierzytelności z tytułu takich należności należą do majątku osobistego tego z małżonków, który wykonał pracę lub podjął inną działalność zarobkową (art. 33 pkt 7). O przynależności wynagrodzenia za pracę oraz dochodu z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków do majątku wspólnego decyduje pobranie ich w czasie trwania wspólności ustawowej, choćby były to należności z tytułu pracy lub innej działalności zarobkowej wykonywanych przed powstaniem wspólności (M. Sychowicz, H. Ciepła, S. Kalus, B. Czech, T. Domińczyk, K. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz).
Po uzyskaniu rozwodu natomiast majątek wspólny małżonków, który przed rozwodem jest niepodzielny, zmienia się we współwłasność w częściach ułamkowych. Każdy z Państwa posiada więc połowę składników majątkowych działalności gospodarczej i jest jej współwłaścicielem w częściach równych. Sąd Najwyższy stoi bowiem na stanowisku, że przedsiębiorstwo to nie rzecz, lecz zbiór rzeczy o składzie zmiennym. Ważne jest w Pani przypadku, iż jeżeli Pani udział w przedsiębiorstwie dalej istnieje, a więc istnieją środki trwałe lub obrotowe, nadal objęte są wspólnością. Należy bowiem podnieść, iż orzecznictwo nie skupia się na realnym właścicielu, a bardziej na wartości przedmiotowej przedsiębiorstwa, której to jesteście Państwo w dalszym ciągu współwłaścicielami, a po rozwodzie będziecie współwłaścicielami w częściach ułamkowych.
Z uwagi na powyższe, jeżeli zakładając zarówno przedsiębiorstwo, jak i nieruchomość została nabyta z majątku wspólnego, to należy dokonać z tego tytułu podziału majątku wspólnego.
Zakup mieszkania jako siedziby firmy
Anna i Marek są małżeństwem od 10 lat i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. W 2018 roku Marek założył firmę, a w 2020 roku, korzystając ze środków z konta wspólnego, kupił mieszkanie, które stało się siedzibą jego działalności. Po trzech latach Anna postanowiła się rozwieść. W trakcie sprawy rozwodowej okazało się, że mieszkanie zostało nabyte z majątku wspólnego. W związku z tym, po rozwodzie, oboje małżonkowie mają prawo do połowy wartości mieszkania, mimo że formalnie jest ono zarejestrowane tylko na Marka.
Wspólne dochody a majątek wspólny
Katarzyna i Jakub są małżeństwem, które prowadzi wspólną działalność gospodarczą. W 2022 roku, wykorzystując dochody wypracowane przez firmę, zakupili dom. W 2024 roku Katarzyna zdecydowała się na rozwód. Sąd, biorąc pod uwagę, że zarówno dochody, jak i zakup domu pochodziły z majątku wspólnego, orzekł, że dom należy podzielić po równo. Każde z małżonków otrzymało 50% wartości nieruchomości, mimo że formalnie na dokumencie własności figurował tylko Jakub.
Nieruchomość a rozwód
Marta i Adam byli małżeństwem przez pięć lat. W trakcie trwania wspólności majątkowej Marta założyła firmę i kupiła lokal użytkowy na działalność. Po rozwodzie oboje małżonkowie stali się współwłaścicielami lokalu w częściach ułamkowych. W wyniku podziału majątku wspólnego sąd orzekł, że Marta może kontynuować działalność w lokalu, ale Adam ma prawo do połowy wartości nieruchomości. To oznacza, że Marta musi wypłacić Adamowi odpowiednią kwotę, jeśli zdecyduje się na dalsze korzystanie z lokalu.
Artykuł omawia kwestie dotyczące własności nieruchomości nabytej przez jednego z małżonków na firmę w kontekście wspólności majątkowej i rozwodu. Podkreśla, że jeśli działalność gospodarcza została założona w czasie trwania wspólności majątkowej i była finansowana z majątku wspólnego, to nieruchomość zakupiona na potrzeby tej działalności również wchodzi do majątku wspólnego małżonków. Po rozwodzie majątek wspólny staje się współwłasnością w częściach ułamkowych, co oznacza, że obie strony mają prawo do równego podziału składników majątku, niezależnie od tego, na kogo formalnie są zarejestrowane.
Zastanawiasz się, jak podzielić majątek po rozwodzie lub jakie masz prawa do nieruchomości nabytej przez współmałżonka? Nasze porady prawne online są dla Ciebie! Nasi doświadczeni prawnicy wyjaśnią Ci wszystkie kwestie związane ze sprawami rodzinnymi i nie tylko. Skontaktuj się z nami już teraz – opisz nam swój problem w formularzu umieszczonym pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
