• Data: 2024-11-28 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Jestem w trakcie kupna lokalu (sklepu) i jest niezgodność metrażowa – stan rzeczywisty to 162 m2, a w księgach i akcie widnieje 192 m2. Mam informację, że ktoś popełnił błąd – na samym początku obliczeń zastosował 192 (czeski błąd) i w wyliczeniach udziałów w gruncie do wspólnoty też jest policzone źle. Od czego mam zacząć prostowanie tej sprawy z błędnym metrażem?
Zacząć należy od tego, że dane zawarte w dziale I-O „Oznaczenie nieruchomości” w KW prowadzonej dla określonego lokalu powinny być zgodne z danymi ujawnionymi w rejestrach prowadzonych przez organ prowadzący państwową ewidencję gruntów i budynków. Kluczowe jest zatem, jaki jest pomiar w katastrze nieruchomości (gminna ewidencja gruntów i budynków). Kataster nieruchomości prowadzony jest przez Państwową Ewidencję Gruntów (w skrócie: PEG), nad którą nadzór sprawuje starosta. A zatem w starostwie Pani sprawdzi, jaki metraż lokalu figuruje w katastrze dla tegoż lokalu. Trzeba więc złożyć wniosek o wydanie wypisu z rejestru budynków i gruntów do odpowiedniego ze względu na położenie działki starostwa powiatowego lub urzędu miasta.
Jeśli w katastrze dane są poprawne, to należy tylko w trybie art. 27 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wnieść o sprostowanie oznaczenia w KW na podstawie danych z tegoż katastru (można żądać, by obecny właściciel jeszcze to uczynił przed sprzedażą i opóźnić sprzedaż, ale mieć już zakupiony lokal z poprawnym metrażem w KW i w akcie sprzedaży):
„1. W razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej sąd rejonowy dokonuje - na wniosek właściciela nieruchomości lub wieczystego użytkownika – sprostowania oznaczenia nieruchomości na podstawie danych katastru nieruchomości.
2. Sprostowanie, o którym mowa w ust. 1, może być dokonane także z urzędu, na skutek bezpośredniego sprawdzenia danych w bazie danych katastru nieruchomości lub zawiadomienia jednostki prowadzącej kataster nieruchomości.
3. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, dołącza się wypis z operatu katastralnego, a gdy jest to niezbędne – także wyrys z mapy katastralnej lub inny dokument stanowiący podstawę sprostowania oznaczenia nieruchomości.
4. Organ prowadzący kataster nieruchomości zapewni nieodpłatnie sądom prowadzącym księgi wieczyste, w celu sprawdzenia oznaczenia nieruchomości, bezpośredni dostęp do bazy danych katastru nieruchomości poprzez zintegrowany system informacji o nieruchomościach”.
Jeśli zaś metraż nieprawidłowy jest nie tylko w KW, ale i w katastrze (na dodatek w akcie notarialnym sprzedaży), to procedura jest trudniejsza. Zgodnie z art. 22 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne:
„2. Podmioty, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, zgłaszają właściwemu staroście zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z aktów normatywnych, prawomocnych orzeczeń sądowych, decyzji administracyjnych, aktów notarialnych, materiałów zasobu, wpisów w innych rejestrach publicznych oraz dokumentacji architektoniczno-budowlanej przechowywanej przez organy administracji architektoniczno-budowlanej.
3. Jeżeli uzyskanie danych niezbędnych do aktualizacji bazy danych ewidencji gruntów i budynków nie jest możliwe w inny sposób, starosta może, w drodze decyzji administracyjnej, nałożyć na podmioty, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, obowiązek:
1) opracowania dokumentacji geodezyjnej niezbędnej do aktualizacji bazy danych ewidencji gruntów i budynków, w przypadku ustalenia, że stan faktyczny nieruchomości jest inny niż ujawniony w tej bazie danych;
2) udostępnienia dokumentacji budowy lub dokumentacji powykonawczej, o których mowa w art. 3 pkt 13 i 14 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, 553 i 967), jeżeli jest to niezbędne do ujawnienia w bazie danych ewidencji gruntów i budynków danych dotyczących budynku lub działki;
3) udzielenia informacji o sposobie użytkowania budynków i lokali.
4. W przypadku uchylania się obowiązanych podmiotów od wykonania nałożonego decyzją administracyjną obowiązku opracowania dokumentacji geodezyjnej niezbędnej do aktualizacji bazy danych ewidencji gruntów i budynków, następuje egzekucja tego obowiązku w drodze wykonania zastępczego w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.)”.
Właściciel nieruchomości winien zatem wówczas zgłosić w starostwie na piśmie błędne dane w katastrze dotyczące powierzchni i załączyć dokumentację potwierdzającą błąd lub wnosić o to, by organ dokonał weryfikacji, i jednocześnie załączyć swoją potwierdzającą, że wpisana dotychczas jest błędna. Gdy dane w katastrze zostaną sprostowane, dopiero można w trybie art. 27 ustawy o księgach wieczystych sprostować księgę wieczystą, w międzyczasie prostując metraż w akcie notarialnym (tym mocą którego obecni właściciele nabyli lokal), by byli prawnie, o ile to jeszcze technicznie możliwe, bo jeśli nie to po sprostowaniu ewidencji i KW po prostu w akcie sprzedaży, jaki Pani zawrze, wpisuje się już wartość prawidłową zgodną z sprostowaną KW i sprostowaną ewidencją budynków). Gdyby zatem była niezgodność w gminnej ewidencji (katastrze), to trzeba złożyć wniosek do starosty o zmianę wpisu w ewidencji a w przypadku odmowy należy złożyć odwołanie do wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego. Dopiero bowiem zmiana w gminnej ewidencji (katastrze) daje prawo wnioskowania o zmianę w KW.
Pan Jan planuje kupić mieszkanie. Sprawdził dane w księdze wieczystej (KW), gdzie powierzchnia mieszkania wynosiła 55 m². Jednakże po złożeniu wniosku do starostwa, otrzymał wypis z katastru, w którym powierzchnia mieszkania wynosiła 52 m². W takiej sytuacji Pan Jan postanowił wystąpić do sądu o sprostowanie księgi wieczystej na podstawie danych z katastru, aby uniknąć problemów w przyszłości, np. w przypadku sprzedaży.
Pani Anna postanowiła sprzedać swój dom. Przed podpisaniem umowy sprzedaży jej kupiec zauważył, że powierzchnia domu w akcie notarialnym różni się od tej wpisanej w księdze wieczystej. Pani Anna sprawdziła dane w katastrze i okazało się, że również tam była błędna powierzchnia. Aby dokończyć transakcję, musiała najpierw złożyć wniosek do starostwa o sprostowanie danych w katastrze, a następnie skorygować księgę wieczystą.
Pan Piotr zdecydował się na rozbudowę swojego domu i zgłosił tę zmianę do starostwa. Po zakończeniu prac okazało się, że nowy metraż budynku nie został prawidłowo ujęty ani w katastrze, ani w księdze wieczystej. Pan Piotr złożył wniosek do starostwa o aktualizację danych w katastrze, załączając nową dokumentację geodezyjną, a po sprostowaniu danych, wystąpił do sądu o zmianę w księdze wieczystej.
Podsumowując, dane dotyczące metrażu nieruchomości w księdze wieczystej (KW) muszą być zgodne z informacjami ujawnionymi w katastrze nieruchomości, prowadzonym przez Państwową Ewidencję Gruntów i Budynków. Jeśli występuje niezgodność, konieczne jest złożenie wniosku o sprostowanie zarówno w KW, jak i w katastrze. W przypadku błędnych danych w katastrze właściciel musi złożyć wniosek do starostwa o ich korektę, a następnie dokonać odpowiednich zmian w księdze wieczystej.
Oferujemy kompleksowe porady prawne związane z korektą danych w księgach wieczystych oraz katastrze nieruchomości. Jeśli napotkałeś niezgodności w powierzchni swojej nieruchomości między dokumentacją a danymi w rejestrach, pomożemy Ci przeprowadzić skuteczną procedurę sprostowania zarówno w ewidencji gruntów, jak i w księdze wieczystej. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc prawną i uniknąć komplikacji przy sprzedaży, zakupie lub zarządzaniu nieruchomością.
1. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece - Dz.U. 1982 nr 19 poz. 147
2. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne - Dz.U. 1989 nr 30 poz. 163
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika