• Data: 2024-10-04 • Autor: Tomasz Krupiński
Żona otrzymała od swojej mamy działkę w darowiźnie. Postawiliśmy na niej dom (stan surowy zamknięty). Czy to oznacza, że wszystko jest na żonę? Czy mogę zostać współwłaścicielem nieruchomości na tym etapie budowy?
Pana obawy są jak najbardziej uzasadnione. Podstawą prawną dla przedstawionego zagadnienia są przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (w skrócie K.r.io.).
Art. 31. [Wspólność ustawowa; majątek wspólny]
„§ 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:
1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.)”.
Do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte zarówno przez oboje małżonków, jak i przez jedno z nich. Dla przynależności przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego zatem nie ma znaczenia, czy stroną czynności prawnej, której skutkiem jest nabycie przedmiotu majątkowego, są oboje małżonkowie, czy jedno z nich. Zasadą jest, że do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego. Wyjątkiem są dochody z majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 § 2 pkt 2), a także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego każdego z małżonków, gdy przepis szczególny tak stanowi (art. 33 pkt 10).
Nieruchomość stanowi wyłącznie własność żony. Zgodnie z podstawową zasadą prawa cywilnego własność rozciąga się na nieruchomość i wszystko, co jest trwale z nią związane. Stąd też dom stanowić będzie wyłączną własność żony.
Panu przysługuje roszczenie o zwrot nakładów. Dotyczy to zarówno nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty żony, jak i również nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty żony. Wszelkie prace remontowe związane z budową czy modernizacją domu stanowić będą nakład w zależności od źródła finansowania: z majątku osobistego lub majątku wspólnego. Oczywiście nakłady będzie Pan musiał udowodnić. Same faktury mogą być niewystarczające. Konieczne jest więc wykazanie, iż posiadał Pan środki (majątek osobisty) i fakt finansowania z tego źródła. Dowodami mogą być wyciągi bankowe, potwierdzenia przelewów, zeznania świadków, ale oczywiście i faktury. Jeżeli chodzi o nakłady z majątku wspólnego (tj. z wynagrodzeń za pracę, umów cywilnoprawnych), to musiałby Pan wykazać (w razie zaprzeczenia), iż pochodzą one z innych źródeł.
Trochę prościej będzie z wykazaniem nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty żony – to wszelkie nakłady z Państwa dochodów (wynagrodzenia).
Bez wątpienia konieczne jest przepisanie na Pana tej części majątku. Są tutaj dwa rozwiązania, tj.:
Rekomenduję drugi ze sposobów. Umowę należy zawrzeć w formie aktu notarialnego.
Zakup samochodu w trakcie małżeństwa: Ania i Marek są małżeństwem od kilku lat. Marek zarabia więcej, więc zdecydował się na zakup nowego samochodu. Ania nie dołożyła do zakupu żadnych pieniędzy. Pomimo tego, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, samochód wchodzi do wspólnego majątku małżonków, ponieważ został nabyty w trakcie trwania wspólności majątkowej, a pieniądze pochodziły z wynagrodzenia, które również należy do majątku wspólnego.
Remont domu żony za wspólne pieniądze: Piotr i Marta są małżeństwem, ale dom, w którym mieszkają, został zakupiony przez Martę jeszcze przed ślubem, dlatego jest to jej majątek osobisty. Po ślubie zdecydowali się na wspólny remont domu, finansując go z pieniędzy pochodzących z ich wspólnych wynagrodzeń. Piotr ma prawo dochodzić zwrotu nakładów poniesionych na majątek osobisty Marty, ponieważ remont był finansowany z majątku wspólnego.
Przepisanie domu na oboje małżonków: Krzysztof i Ewa są w związku małżeńskim, ale dom, w którym mieszkają, należy wyłącznie do Ewy, ponieważ otrzymała go w spadku przed ślubem. Jednakże Ewa i Krzysztof chcieli, aby nieruchomość była wspólna, dlatego postanowili rozszerzyć wspólność majątkową o ten dom. Udali się do notariusza, który sporządził odpowiednią umowę. W ten sposób dom stał się częścią wspólnego majątku małżonków, co w przyszłości ułatwi np. dziedziczenie lub ewentualny podział majątku.
Artykuł wyjaśnia zasady dotyczące wspólności majątkowej małżonków zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym. Wspólność majątkowa powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i obejmuje wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w trakcie jego trwania, niezależnie od tego, kto je nabył. Wyjątkiem są składniki majątku osobistego, takie jak przedmioty nabyte przed ślubem lub za środki pochodzące z majątku osobistego. Małżonek, który poniósł nakłady na majątek drugiego z małżonków, może dochodzić ich zwrotu, jeśli je udokumentuje. Artykuł omawia także możliwości przepisania nieruchomości na oboje małżonków poprzez darowiznę lub rozszerzenie wspólności majątkowej.
Potrzebujesz wsparcia w sprawach związanych z podziałem majątku? Nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci w zrozumieniu obowiązujących przepisów dotyczących wspólności majątkowej i nie tylko. Skorzystaj z naszych porad prawnych online, by szybko i wygodnie uzyskać profesjonalne wsparcie bez wychodzenia z domu. Już dziś napisz do nas – wypełnij formularz umieszczony pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika
